Ντελακρουά, Εζέν

(Ferdinand Victor Eugene Delacroix, Σεν-Μορίς, Σαραντόν 1798 – Παρίσι 1863). Γάλλος ζωγράφος και χαράκτης. Ήταν ο αρχηγός της γαλλικής ρομαντικής σχολής και μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του ευρωπαϊκού ρομαντισμού. Γιος αντιπρόσωπου της Συμβατικής και διπλωμάτη στην εποχή του Διευθυντηρίου, έλαβε επιμελημένη λογοτεχνική εκπαίδευση, που έδωσε αριστοκρατική λεπτότητα στο πνεύμα του και σε όλη την προσωπικότητά του. Στο εργαστήριο του ακαδημαϊκού δασκάλου του Γκερέν γνώρισε τον Τεοντόρ Ζερικό, λίγο μεγαλύτερό του στην ηλικία και συνδέθηκε μαζί του με αδελφική φιλία. Ο εξαίρετος αυτός καλλιτέχνης γοήτευσε τον νεαρό Ν. και του άνοιξε τον δρόμο για μια πρωτότυπη έρευνα η οποία, αντίθετα από την ακαδημαϊκή τάση προς την ψυχρή τελειότητα, απέβλεπε με τη μελέτη των Βενετσιάνων ζωγράφων (κυρίως του Βερονέζε, αλλά και του Τιντορέτο), του Ρούμπενς και του Βελάσκεθ στην εκφραστικότητα που μπορεί να δώσει το ορμητικό και βίαιο χρώμα. Η επίδραση του Ζερικό είναι φανερή στο πρώτο σημαντικό έργο του Ν. ο Δάντης και ο Βιργίλιος (1822), όπου η ωχρή και μουντή χρωματική κλίμακα συγγενεύει πολύ με εκείνη του αριστουργήματος του Ζερικό, της περίφημης Σχεδίας της Μέδουσας. Στις Σφαγές της Χίου που παρουσιάστηκαν δύο χρόνια αργότερα, διακρίνεται περισσότερο η βενετσιάνικη επίδραση. Ο πίνακας αυτός - και αυτό έχει μεγάλη σημασία - είχε ήδη αναρτηθεί στο Σαλόν, όταν τέσσερις μέρες πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης φιλοτεχνήθηκε πάλι σχεδόν ολόκληρος από τον Ν. όταν ο καλλιτέχνης είδε τα έξοχα ατμοσφαιρικά τοπία του Κόνσταμπλ, που μόλις είχαν φτάσει από τη Μεγάλη Βρετανία. Λίγο αργότερα (Μάιος 1825), ο Ν. ταξίδεψε σε αυτήν τη χώρα, πραγματικό λίκνο της μοντέρνας τοπιογραφίας, και γνώρισε προσωπικά τον Κόνσταμπλ, τον Τέρνερ και τον Μπόνινγκτον· με τον τελευταίο συνδέθηκε φιλικά και διδάχτηκε πολλά από αυτόν για την τεχνική της υδατογραφίας. Οι Σφαγές της Χίου ανοίγουν το δρόμο για μια σειρά έργων (εξαιρετικά πολυάριθμων στα έτη 1827-28) εμπνευσμένων από την Ελληνική Επανάσταση, στην οποία ο Ν. μέσα στο νεανικό θαυμασμό του για τον Μπάιρον συμμετέσχε ιδεολογικά, όπως πολλοί νέοι της γενιάς του. Ιδιαίτερα με την Ελλάδα που ξεψυχά στα ερείπια του Μεσολογγιού (1827), ο καλλιτέχνης έλαβε μέρος στον φιλελληνικό αγώνα που ανέλαβε ο Βίκτορ Ουγκό. Τον ίδιο χρόνο ζωγράφισε τον Θάνατο του Σαρδανάπαλου, χαρακτηριστικό για τη βενετσιάνικη λαμπρότητα των γυναικείων γυμνών, έργο που με το αισθησιακό και άγριο περιεχόμενό του είχε μεγάλη επίδραση στη ρομαντική ευαισθησία. Ακολούθησαν η Μάχη του Νανσί και η Δολοφονία του Επίσκοπου της Λιέγης. Το 1830, ο Ν., οπαδός του Βοναπάρτη, έλαβε μέρος στην επανάσταση του Ιουλίου που κατέληξε στην πτώση της μοναρχίας των Βουρβόνων και αφιέρωσε στις Τρεις Ημέρες ένα έργο, το αριστούργημα του ίσως: Ελευθερία που οδηγεί τον λαό, όπου μια ημίγυμνη γυναίκα με τον φρυγικό σκούφο υψώνει την τρίχρωμη σημαία σπρώχνοντας το λαό πέρα από ένα οδόφραγμα. Η τελευταία μεγάλη εμπειρία στη διαμόρφωση του Ν. ήταν όταν το 1823-33 έλαβε μέρος στη διπλωματική αποστολή προς τον σουλτάνο του Μαρόκου, που οργάνωσε ο Λουδοβίκος Φίλιππος. Με την ευκαιρία αυτή ο καλλιτέχνης πραγματοποίησε ένα ταξίδι στη βόρειο Αφρική, πλούσιο σε καλλιτεχνικές και χρωματικές εμπνεύσεις και ακόμα ανακάλυψε μια διαφορετική πλευρά του ανθρώπου. Από τις επιμελημένες σημειώσεις που κράτησε στα πολύτιμα ημερολόγια του (για τις εντυπώσεις του ταξιδιού), ο Ν. αποκόμισε μια νέα αίσθηση του φωτός και του χρώματος, η οποία προμηνύει τις κατακτήσεις του ιμπρεσιονισμού στο πρόβλημα της διαίρεσης των χρωμάτων (Οι γυναίκες του Αλγερίου, 1834). Από τη στιγμή αυτή άρχισε η εποχή της επιτυχίας του Ν. Αντικείμενο της γενικής προσοχής στη διαμάχη μεταξύ νεοκλασικών και ρομαντικών καλλιτεχνών, αναγνωρισμένος αρχηγός του ρομαντισμού στη ζωγραφική, επιστήθιος φίλος του Σοπέν και της Γεωργίας Σάνδη, προστατευόμενος του θιέρσου, ανέλαβε πολλές και μεγάλες επίσημες παραγγελίες, όπως τη διακόσμηση της Βουλής, της Γερουσίας, του Δημαρχείου και τέλος της αίθουσας του Απόλλωνα στο Λούβρο. Ακολούθησαν τα μεγάλα έργα του Η είσοδος των Σταυροφόρων στην Κωνσταντινούπολη, Ο εβραϊκός γάμος, Η δικαιοσύνη του Τραϊανού και ο Δον Χουάν. Ο τελικός θρίαμβός του ήταν στο Σαλόν του 1855, όταν παρουσιάστηκε μαζί με τον μεγαλύτερο εκπρόσωπο του νεοκλασικισμού, τον Ενγκρ. Δύο χρόνια αργότερα έγινε μέλος του Ινστιτούτου. Ο Ν. υπήρξε και μεγάλος συγγραφέας και κριτικός τέχνης· τα θέματά του περιλαμβάνουν κριτικές για το Μιχαήλ Άγγελο, τον Πουσέν και τον Ζερικό. Έγραψε ακόμα ένα Ημερολόγιο, που θεωρείται ένα από τα πολυτιμότερα τεκμήρια όλης της ρομαντικής εποχής. «Η ελευθερία οδηγεί το λαό», τμήμα. Ο ζωγράφος αφιέρωσε το έργο στην επανάσταση του Ιουλίου του 1830, που οδήγησε στην πτώση της μοναρχίας των Βουρβώνων. (Παρίσι, Μουσείο του Λούβρου). «Η ορφανή στο κοιμητήριο», ένα από τα αριστουργήματα του Γάλλου ζωγράφου Εζέν Ντελακρουά. Εδώ, μια λεπτομέρεια του πίνακα. (Παρίσι, Μουσείο του Λούβρου). Εζέν Ντελακρουά: «Ο Μπότσαρης αιφνιδιάζει το στρατόπεδο των Τούρκων». Ο Γάλλος ζωγράφος αφιέρωσε μια μεγάλη σειρά έργων στην Ελληνική Επανάσταση.